Bolid nad Ukrainą – możliwy spadek niewielkich meteorytów

5 lipca ok. 22:30 zaczęły do nas napływać dziesiątki raportów o obserwacji bardzo jasnego bolidu nad wschodnim horyzontem. Doniesienia dotyczyły nie tylko rozbłysków na niebie, ale także huku, który był słyszalny w okolicach Przemyśla. Chcielibyśmy uspokoić wszystkich świadków – to zjawisko nie było związane z działaniami wojennymi, a z wejściem kosmicznej skały w atmosferę. Nie było więc groźne i nie doprowadziło do żadnych szkód.

Bolid zaczął być widoczny dokładnie o godz. 22:16:46. Znajdował się wówczas na wysokości 86,3 km i było to już nad Ukrainą, 18 km na wschód od Przemyśla. Jego prędkość początkowa wynosiła 13,5 km/s. Następnie leciał w kierunku Lwowa, spektakularnie i wielokrotnie rozpadając się w rejonie Gródka. Niestety, fragmentacje te były katastrofalne w skutkach.

Wizualizacja trajektorii bolidu SN20250705 (widok 3D) / oprac. Mateusz Żmija
Wizualizacja trajektorii bolidu SN20250705 (widok z góry) / oprac. Mateusz Żmija

Od wysokości 35 km meteoroid zaczął uwalniać duże ilości pyłu i drobnych fragmentów, które szybko ulegały obtopieniu. Jest prawdopodobne, że do gruntu dotarła znaczna liczba odłamków, jednak będą one niewielkie – głównie w przedziale od 1 g do 50 g. Opracowaliśmy wstępny obszar spadku, jednak z oczywistych względów nie spodziewamy się, że będzie on przeszukiwany. Gdyby jednak ktoś odnalazł jeden z fragmentów, byłby to trzeci potwierdzony spadek meteorytu w historii naszej sieci (po meteorycie Haag w Austrii i meteorycie Drelów w Polsce).

Prawdopodobny obszar spadku meteorytu na Ukrainie po bolidzie SN20250705. Strefa biała to pole rozrzutu fragmentów z wysokich rozpadów meteoroidu (ok. 35 km nad Ziemią), a strefa czerwona to obszar, w którym powinny znajdować się odłamki z najniższych fragmentacji – co za tym idzie, to właśnie tam prawdopodobieństwo znalezienia meteorytów jest wyższe / oprac. Mateusz Żmija

Nasza analiza zawsze obejmuje także wyznaczenie orbity. W przypadku tego meteoroidu była ona dosyć typowa. Obiekt pochodził z pasa planetoid między Marsem a Jowiszem i obiegał Słońce w ciągu niespełna 3 lat. Z kolei w peryhelium znajdował się 1,013 au od Słońca – oznacza to, że zaledwie „muskał” orbitę Ziemi, ale nie uchroniło go to przed wejściem w naszą atmosferę. Nachylenie do płaszczyzny ekliptyki wynosiło 5,8° a orbita była umiarkowanie ekscentryczna (e = 0,5).

Orbita meteoroidu przed wejściem w atmosferę (widok z góry) – bolid SN20250705 / oprac. Mateusz Żmija
Orbita meteoroidu przed wejściem w atmosferę (widok z boku) – bolid SN20250705 / oprac. Mateusz Żmija

Zjawisko to zostało uchwycone przez wiele stacji sieci Skytinel oraz kamery naszych przyjaciół ze Słowacji i Węgier. Najbardziej precyzyjne dane otrzymaliśmy ze stacji SN03 w Rzeszowie (Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza), która znajdowała się najbliżej trajektorii bolidu.

Ponadto, wykorzystaliśmy dane z kilku pobliskich stacji – SN02 (MADEINSPACE.pl), SN07 (Mateusz Roman) i SN13 (Młodzieżowe Obserwatorium Astronomiczne w Niepołomicach). Analizę uzupełniliśmy także o świetne nagranie ze Słowacji, z kamery w miejscowości Stanča (Soňa Ondrášková/Lubomir Kolesar). Do dyspozycji mieliśmy również detekcje z nieco dalszych lokalizacji, np. z trzech naszych stacji w woj. mazowieckim – SN14 (Marcin Hajwos), SN35 (Rafał Mąka), SN41 (Tomasz Zwoliński).

Ślad bolidu SN20250705 na stacji SN03 w Rzeszowie, należącej do Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza

Opracował: Mateusz Żmija

Jeden komentarz

  1. Witam. Krótko, precyzyjnie i na temat. Brakuje mi tylko oszacowania masy „początkowej”. Tym niemniej wielkie brawa za dobrą robotę. Tak trzymać!
    Pozdrawiam.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *